سرطان پستان بر پایه تعاریف سازمان بهداشت جهانی

سرطان سینه بیماری است که در آن سلول‌های غیرطبیعی سینه خارج از کنترل رشد می‌کنند و تومور ایجاد می‌کنند. در صورت عدم کنترل، تومورها می‌توانند در سراسر بدن پخش شوند و کشنده شوند.

سلول‌های سرطان سینه در داخل مجاری شیر و/یا لوبول‌های تولیدکننده شیر پستان شروع می‌شوند. اولیه‌ترین شکل (درجا) تهدیدکننده زندگی نیست. سلول‌های سرطانی می‌توانند به بافت سینه مجاور گسترش یابند (تهاجم). این باعث ایجاد تومورهایی می‌شود که باعث ایجاد توده یا ضخیم‌شدن می‌شوند.

سرطان‌های مهاجم می‌توانند به غدد لنفاوی مجاور یا سایر اندام‌ها گسترش یابند (متاستاز). متاستاز می‌تواند کشنده باشد. درمان بر اساس فرد، نوع سرطان و گسترش آن است. درمان ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی و دارو است.

در سال ۲۰۲۰، ۲.۳ میلیون زن مبتلا به سرطان سینه تشخیص داده شدند و ۶۸۵۰۰۰ نفر در سراسر جهان جان خود را از دست دادند. تا پایان سال ۲۰۲۰، در ۵ سال گذشته، ۷.۸ میلیون زن در قید حیات بودند که به سرطان سینه مبتلا شده بودند و این سرطان شایع‌ترین سرطان جهان است. سرطان سینه در هر کشوری از جهان در زنان در هر سنی پس از بلوغ اتفاق می‌افتد، اما با افزایش نرخ در سنین بالاتر.

مرگ‌ومیر ناشی از سرطان پستان از دهه ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۰ تغییر چندانی نکرد، زمانی که جراحی به‌تنهایی روش اصلی درمان (ماستکتومی رادیکال) بود. بهبود در بقا در دهه ۱۹۹۰ آغاز شد، زمانی که کشورها برنامه‌های تشخیص زودهنگام سرطان پستان را ایجاد کردند که با برنامه‌های درمانی جامع از جمله درمان‌های پزشکی مؤثر مرتبط بود.

زنان بیشتر در خطر ابتلا به سرطان سینه هستند. تقریباً ۰.۵ تا ۱ درصد از سرطان‌های سینه در مردان رخ می‌دهد. درمان سرطان سینه در مردان از همان اصول مدیریتی برای زنان پیروی می‌کند.

برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند از جمله افزایش سن، چاقی، مصرف مضر الکل، سابقه خانوادگی سرطان سینه، سابقه قرارگرفتن در معرض اشعه، سابقه باروری (مانند سن شروع قاعدگی و سن در اولین بارداری)، مصرف دخانیات و هورمون‌درمانی پس از یائسگی تقریباً نیمی از سرطان‌های سینه در زنانی ایجاد می‌شود که هیچ عامل خطر قابل‌شناسایی دیگری به جز جنسیت (زن) و سن (بیش از ۴۰ سال) ندارند.

سابقه خانوادگی سرطان سینه خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد، اما اکثر زنانی که سرطان سینه تشخیص داده می‌شود، سابقه خانوادگی شناخته شده‌ای از این بیماری ندارند. فقدان سابقه خانوادگی شناخته شده لزوماً به این معنی نیست که یک زن در معرض خطر کمتری قرار دارد.

برخی جهش‌های ژنی با نفوذ بالا به ارث برده شده، خطر ابتلا به سرطان سینه را تا حد زیادی افزایش می‌دهند که غالب‌ترین آنها جهش در ژن‌های BRCA1، BRCA2 و PALB-2 است. زنانی که دارای جهش در این ژن‌های اصلی هستند ممکن است استراتژی‌های کاهش خطر مانند برداشتن هر دو سینه را در نظر بگیرند.

سرطان سینه می‌تواند ترکیبی از علائم را داشته باشد، به‌خصوص زمانی که پیشرفته‌تر باشد. بیشتر افراد وقتی سرطان هنوز در مراحل اولیه است هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند.

علائم سرطان سینه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• توده یا ضخیم‌شدن سینه، اغلب بدون درد
• تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر سینه
• گودی، قرمزی، فرورفتگی یا سایر تغییرات در پوست
• تغییر در ظاهر نوک پستان یا پوست اطراف نوک پستان (آرئولا)
• مایع غیرطبیعی یا خونی از نوک پستان.

افراد مبتلا به توده غیرطبیعی سینه باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند، حتی اگر این توده درد نداشته باشد.

اکثر توده‌های سینه سرطانی نیستند. توده‌های سرطانی پستان زمانی که کوچک هستند و به غدد لنفاوی مجاور سرایت نکرده‌اند، با موفقیت درمان می‌شوند.

سرطان سینه ممکن است به نواحی دیگر بدن سرایت کند و علائم دیگری را ایجاد کند. اغلب، شایع‌ترین محل انتشار اولین قابل‌تشخیص در غدد لنفاوی زیر بازو است، اگرچه ممکن است غدد لنفاوی حامل سرطان وجود داشته باشد که قابل احساس نباشد.

با گذشت زمان، سلول‌های سرطانی ممکن است به سایر اندام‌ها از جمله ریه‌ها، کبد، مغز و استخوان‌ها گسترش یابند. هنگامی که آنها به این مکان‌ها می‌رسند، علائم جدید مرتبط با سرطان مانند درد استخوان یا سردرد ممکن است ظاهر شوند.

درمان سرطان سینه بستگی به نوع فرعی سرطان و میزان گسترش آن در خارج از پستان به غدد لنفاوی (مرحله دوم یا سوم) یا سایر نقاط بدن (مرحله چهارم) دارد.

پزشکان برای به‌حداقل‌رساندن احتمال بازگشت سرطان (عود) درمان‌ها را ترکیب می‌کنند. این شامل:

• جراحی برای برداشتن تومور سینه
• پرتودرمانی برای کاهش خطر عود در پستان و بافت‌های اطراف
• داروهایی برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی و جلوگیری از انتشار، از جمله درمان‌های هورمونی، شیمی‌درمانی یا درمان‌های بیولوژیکی هدفمند.

درمان‌های سرطان سینه مؤثرتر هستند و زمانی که زود شروع شوند و کامل شوند، تاثیرگذارتر می‌شوند.

جراحی ممکن است فقط بافت سرطانی (به نام لامپکتومی) یا کل سینه (ماستکتومی) را حذف کند. جراحی همچنین ممکن است غدد لنفاوی را برای ارزیابی توانایی گسترش سرطان از بین ببرد.

پرتودرمانی سرطان‌های میکروسکوپی باقی‌مانده در بافت پستان و/یا غدد لنفاوی را درمان می‌کند و احتمال عود سرطان در دیواره قفسه سینه را به حداقل می‌رساند.

سرطان‌های پیشرفته می‌توانند از طریق پوست فرسایش یافته و باعث ایجاد زخم‌های باز (زخم) شوند، اما لزوماً دردناک نیستند. زنانی که زخم‌های سینه‌شان بهبود نمی‌یابد، باید برای انجام بیوپسی به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند.

داروها برای درمان سرطان سینه بر اساس خواص بیولوژیکی سرطان که توسط آزمایش‌های ویژه (تعیین نشانگر تومور) تعیین می‌شود، انتخاب می‌شوند. اکثر داروهای مورداستفاده برای سرطان سینه در حال حاضر در فهرست داروهای ضروری WHO (EML) قرار دارند.

غدد لنفاوی در زمان جراحی سرطان برای سرطان‌های مهاجم برداشته می‌شوند. برداشتن کامل بستر غدد لنفاوی زیر بازو (کالبدشکافی کامل زیر بغل) در گذشته برای جلوگیری از گسترش سرطان ضروری بود. روش کوچک‌تر غدد لنفاوی به نام “بیوپسی گره نگهبان” اکنون ترجیح داده می‌شود؛ زیرا عوارض کمتری دارد.

درمان‌های پزشکی برای سرطان سینه که ممکن است قبل از (“نئوادجوانت”) یا بعد از جراحی (“کمکی”) انجام شود، بر اساس زیرگروه‌بندی بیولوژیکی سرطان‌ها است. سرطانی که گیرنده استروژن (ER) و/یا گیرنده پروژسترون (PR) را بیان می‌کند احتمالاً به درمان‌های غدد درون‌ریز (هورمونی) مانند تاموکسیفن یا مهارکننده‌های آروماتاز پاسخ می‌دهد. این داروها به مدت ۵ تا ۱۰ سال به‌صورت خوراکی مصرف می‌شوند و احتمال عود این سرطان‌های “هورمون مثبت” را تقریباً به نصف کاهش می‌دهند. درمان‌های غدد درون‌ریز می‌توانند علائم یائسگی را ایجاد کنند، اما معمولاً به‌خوبی تحمل می‌شوند.

سرطان‌هایی که ER یا PR را بیان نمی‌کنند “گیرنده هورمونی منفی” هستند و باید با شیمی‌درمانی درمان شوند مگر اینکه سرطان بسیار کوچک باشد. رژیم‌های شیمی‌درمانی موجود امروزه در کاهش شانس گسترش یا عود سرطان بسیار مؤثر هستند و عموماً به‌عنوان درمان سرپایی تجویز می‌شوند. شیمی‌درمانی برای سرطان سینه به‌طورکلی در صورت عدم وجود عوارض نیازی به بستری‌شدن در بیمارستان ندارد.

سرطان سینه ممکن است به طور مستقل مولکولی به نام انکوژن HER-2/neu را بیش از حد بیان کند. این سرطان‌های “HER-2 مثبت” قابل‌درمان با عوامل بیولوژیکی هدفمند مانند تراستوزوماب هستند. این عوامل بیولوژیکی بسیار مؤثر هستند، اما بسیار گران هستند، زیرا به‌جای مواد شیمیایی، آنتی‌بادی هستند. هنگامی که درمان‌های بیولوژیکی هدفمند انجام می‌شود، آنها با شیمی‌درمانی ترکیب می‌شوند تا در کشتن سلول‌های سرطانی موثر باشند.

رادیوتراپی نقش بسیار مهمی در درمان سرطان سینه دارد. در مراحل اولیه سرطان سینه، پرتودرمانی می‌تواند از انجام ماستکتومی توسط یک زن جلوگیری کند. در مراحل بعدی سرطان، رادیوتراپی می‌تواند خطر عود سرطان را حتی زمانی که ماستکتومی انجام شده است، کاهش دهد. برای مراحل پیشرفته سرطان سینه، در برخی شرایط، پرتودرمانی ممکن است احتمال مرگ ناشی از این بیماری را کاهش دهد.

اثربخشی درمان‌های سرطان سینه به دوره کامل درمان بستگی دارد. درمان جزئی احتمال کمتری دارد که به نتیجه مثبت منجر شود.